صحابی جلیل: سمره بن جندب رضی الله عنه
صحابی جلیل: سمره بن جندب رضی الله عنه
اسم کامل این صحابی جلیل سمره بن جندب بن هلال بن حریج بن مره بن حزن بن عمرو بود. کنیه ی ایشان ابا سلیمان است. مادرش بعد از وفات پدر سمره با شخصی به نام مری بن شیبان بن ثعلبه که انصاری بود؛ ازدواج کرد. سمره تا زمان نوجوانی اش در خانه ناپدری اش و مادرش زندگی می کرد. وی عصر جاهلیت را ندیده بود. و در حالی که کودک بود رسول الله صلی الله علیه و سلم را دیده بود.
از جمله مواقف سمره با رسول الله صلی الله علیه و سلم:
روایت شده که (نوجوانی نزد رسول الله صلی الله علیه و سلم آمد و از ایشان برای رفتن به جهاد همراه با جیش اجازه می گرفت؛ رسول الله صلی الله علیه و سلم به وی اجاه داد. بعد از آن سمره هم که نوجوانی بیش نبود؛ آمد و از رسول الله صلی الله علیه و سلم اجازه شرکت در جهاد را خواست؛ رسول الله صلی الله علیه و سلم به وی اجازه ندادند. سمره گفت: به آن نوجوان اجازه دادید و به من نمی دهید؟ در حالی که اگر من با او کشتی بگیرم بر او پیروز خواهم شد. پس رسول الله صلی الله علیه و سلم اجازه داد تا آن دو با هم کشتی بگیرند. وقتی سمره با نوجوان کشتی گرفت؛ بر او غلبه کرد و پیروز شد؛ در نتیجه رسول الله صلی الله علیه و سلم به وی اجازه شرکت در جنگ را دادند). كه اين دلیل بر حریص بودن دو نوجوان برای شرکت در جهاد در راه الله تعالی بوده است.
مهم ترین ویژگی های شخصیتی سمره بن جندب رضی الله عنه:
سمره بن جندب رضی الله عنه به شجاعت و اخلاق کریم مشهور بود. و از مهم تریم ویژگی های شخصیتی وی سختگیری بر خوارج بود. روایت شده که وقتی سمره رضی الله عنه بیمار شدند؛ بسیار سردش می شد؛ تا جایی که در چهار طرفش آتش روشن کردند. اما باز هم سمره می گفت: فایده ای ندارد. با آن سردی که در دلم است چه کار کنم. ایشان از همین بیماری وفات کردند. و این موقفی است که شایسته است امروز از آن درس بیاموزیم و از الله سبحانه و تعالی بترسیم و برای روز حساب خود را آماده کنیم.
برخی از احادیثی که سمره رضی الله عنه از رسول الله صلی الله علیه و سلم روایت کرده:
در صحیح بخاری از سمره بن جندب روایت شده که: (زنی به سبب وضع حمل، درگذشت. رسول الله صلی الله علیه و سلم در برابر جنازه چنان ایستاد كه مقابل كمر میت قرار گرفت و بر او نماز جنازه خواند).
و نیز روایت کرده که رسول الله صلی الله علیه و سلم فرمود: (دیشب، دو نفر نزد من آمدند و مرا با خود به شهری بردند كه یک خشت آن از طلا و خشت دیگرش از نقره ساخته شده بود. در آنجا مردانی به استقبال ما آمدند كه نیمی از بدنشان، زیباترین شكلی داشت كه تاكنون دیده اید و نیم دیگر بدنشان، زشت ترین شكلی داشت كه تاكنون دیده اید. آن دو نفر به آنان گفتند: بروید و خود را در این رودخانه بیندازید. آنان نیز خود را در آن انداختند. سپس به سوی ما بازگشتند در حالی كه آن زشتی شان، برطرف شده و به زیباترین شكل، تبدیل شده بود. آن دو نفر به من گفتند: این، بهشت عدن است. و این، جایگاه توست. اما كسانی كه نیمی از بدنشان، زیبا و نیمی دیگر زشت بود، افرادی هستند كه دارای اعمال نیک و بد، بودند و پروردگار از آنان گذشت نمود).
و نیز روایت کرده: (رسول الله صلی الله علیه و سلم بعد از نماز، رو به طرف مردم می كرد و می پرسید: آیا دیشب، كسی از شما خوابی دیده است؟ اگر كسی خوابی دیده بود، بیان می كرد. و رسول الله صلی الله علیه و سلم آنطور كه الله تعالی می خواست، آن را تعبیر می كرد. روزی، رسول الله صلی الله علیه و سلم حسب عادت پرسید: آیا دیشب، كسی از شما خوابی دیده است؟ گفتیم: خیر، ما خوابی ندیده ایم. ایشان فرمود: ولی من دیشب، خواب دیدم كه دو نفر نزد من آمدند، دستم را گرفتند و مرا به طرف سرزمین مقدس بردند. در آنجا، یک شخص نشسته و شخص دیگری ایستاده و قلابی در دست داشت. شخص ایستاده، قلاب را در یک طرف دهان شخص نشسته، فرو می برد و تا پشت سر او می كشید و بعد، آن را در طرف دیگر دهانش قرار می داد و تا پشت سر او می كشید. در این فاصله، طرف اول دهانش درست می شد. و مرد ایستاده دوباره همان كارش را تكرار می كرد. پرسیدم: این چیست؟ گفتند: برویم جلوتر. به راهمان ادامه دادیم تا اینكه به شخصی رسیدیم كه به پشت، خوابیده است و شخص دیگری كنارش ایستاده و تخته سنگی را كه در دست دارد، بر سرش می كوبد. و آن سنگ میغلتد و دور می افتد. و تا وقتی كه آن شخص سنگ را می آورد، سرشكسته، دوباره به حالت اول بر می گردد و آن شخص، مجددا آن سر را با سنگ می كوبد و این عمل همچنان تكرار می شود. پرسیدم: این كیست؟ گفتند: جلوتر برویم. به راه خود ادامه دادیم تا اینكه كنار خندقی كه مانند تنور بود، رسیدیم. دهانه آن، تنگ وداخلش بسیار وسیع بود. و در زیر آن، آتشی افروخته شده بود. عده ای از زنان و مردان لخت و برهنه در آن خندق، بودند. هنگامی كه آتش زبانه می كشید، آنها بالا می آمدند بطوری كه نزدیک بود از دهانه خندق، بیرون بیایند. وهنگامی كه آتش فروكش می كرد،داخل خندق فرو می رفتند. پرسیدم: این چیست؟ گفتند: به راهت ادامه بده. سپس، به راه افتادیم تا اینكه به نهری از خون رسیدیم و شخصی را دیدیم كه در وسط نهر، ایستاده وشخصی دیگر، كنار نهر ایستاده است. و مقداری سنگ، پیش رویش قرار دارد. مردی كه وسط نهر بود، به راه می افتاد و می خواست بیرون بیاید. اما شخصی كه بیرون نهر بود، سنگی در دهانش می كوبید و او را به وسط نهر بر می گرداند. واین كار همچنان تكرار می شد. پرسیدم: این چست؟ گفتند: به راهت ادامه بده. به راه خویش ادامه دادیم تا اینكه به باغی بسیار سر سبز و شاداب رسیدیم كه در آن، درخت بسیار بزرگی وجود داشت. و در زیر آن، یک پیرمرد و چند كودک نشسته بودند. ونزدیک آن درخت، مردی، آتش روشن می كرد. آن دو نفر، مرا بالای درخت، به ساختمانی بردند كه هرگز ساختمانی به زیبایی آن، ندیده بودم. عدهای پیرمرد، جوان، زن و كودک در آن ساختمان زندگی می كردند. سپس، مرا از آن ساختمان، بیرون آوردند و به ساختمانی دیگر بردند كه از ساختمان اول، بسیار بهتر و زیباتر بود. در این ساختمان هم، تعدادی پیرمرد وجوان زندگی می كردند. گفتم: تمام شب، صحنههای مختلفی را به من نشان دادید. هم اكنون آن صحنهها رابرایم توضیح دهید. آن دو نفر، گفتند: بله، شخصی كه دهان او پاره می شد، دروغگویی بود كه مردم دروغهای او را گوش كرده به دیگران می رساندند به طوری كه دروغهایش به گوشه وكنار دنیا می رسید. و این مجازات دروغگو، تا روز قیامت است. و كسی كه سر او با سنگ كوبیده می شد، كسی بود كه الله تعالی او را علم و معارف قرآن داده بود، اما او بدان، عمل نمی كرد. شبها می خوابید و روزها را به غفلت می گذراند و به احكام الهی عمل نمی كرد. او تا قیامت، در همین عذاب، گرفتار خواهد بود. كسانی را كه برهنه در تنور دیدی، زنا كاران بودند. شخصی را كه در نهر خون دیدی، ربا خوار بود. و مرد كهنسالی را كه با چند بچه زیر درخت دیدی، ابراهیم علیه السلام بود كه بچههای مردم، اطراف او جمع شده بودند. و آن كه آتش را می افروخت، مالك؛ نگهبان دوزخ؛ بود. اولین خانه ای كه داخل آن شدی، خانه و ساختمان عموم مؤمنان بود. و اما این ساختمان بسیار زیبا برای شهداء ساخته شده است. من جبرئیل هستم و این میكائیل است. اكنون سرت را بلند كن. رسول الله صلی الله علیه و سلم می فرماید: وقتی سرم را بلند كردم، بالای سرم چیزی مانند ابر دیدم. آن دو، به من گفتند: این، منزل و مكان تو است. گفتم: اجازه بدهید تا وارد منزلم شوم. گفتند: هنوزعمر تو باقی است و كامل نشده است. وقتی عمر (مبارک) به پایان رسد، وارد آن خواهی شد).
وفات سمره بن جندب رضی الله عنه:
این صحابی بزرگوار از جمله حافظان حدیث رسول الله صلی الله علیه و سلم بود که در خلافت معاویه رضی الله عنه در سال 58؛ و برخی گفته اند سال 59 و برخی گفته اند در سال 60 هجری دار فانی را وداع گفت.
منبع: www.islamstory.com
مترجم: ام محمد
|