|
هول و هراس های روز قیامت
بسم الله الرحمن الرحیم
هول و هراس های روز قیامت
در روز قیامت، آسمان و زمین، به آسمان و زمینی دیگر تبدیل می شوند و حرکت نظام تمام جهان مختلّ می گردد و الله جبار برای داوری بین بندگان نازل می شود.
بنابراین،
· حال آسمان ها چگونه می شود؟
· زمین چگونه تبدیل شده و چه وضعی به آن می گیرد؟
· در چنین وضعی بندگان در چه وضعی قرار می گیرند؟
الله ما را از هول و هراس قیامت خبرداده است، روزی که برای بندگان سخت شده و دل هایشان دچار استرس و آشفته می شوند.
زمین دچار زلزله شده و شکاف بر می دارد، کوها به حرکت در آمده و نابود می شوند، دریاها منفجر شده آتش می گیرند، آسمان ها شکاف برداشته و به جنبش در می آیند، خورشید در هم پیچیده و بی نور می شود، ماه خاموش شده و تابشش از بین می رود، ستارگان تیره شده و درخشش شان را از دست می دهند و الله زمین را با دستش و آسمان ها را با دست راستش می گیرد.
وضعیت آسمان‌ها و زمین در روز رستاخیز
نصوص قرآن و سنت بیانگر این مطلب هستند که الله زمین را در دست گرفته و آسمان ها را درهم می پیچد.
الله در مورد آسمان ها فرموده است: ﴿يَوۡمَ نَطۡوِي ٱلسَّمَآءَ كَطَيِّ ٱلسِّجِلِّ لِلۡكُتُبِ﴾ [الأنبیاء: 104]. «ما آسمان را در هم می پیچیم به همان صورت که طومار نامه ها در هم پیچیده می شود».
﴿وَٱلسَّمَٰوَٰتُ مَطۡوِيَّٰتُۢ بِيَمِينِهِ﴾ [الزمر: 67]. «و آسمان‌ها با دست راست او در هم پیچیده می شود».
یعنی مانند نویسنده ای که در برگه هایش می نویسد، و چون از نگارش دست می کشد، آنها را با دستش می پیچد، در روز قیامت همین اتفاق می افتد و الله آن ها را در هم پیچیده و در دستش قرار می دهد.
ابوهریره رضی الله عنه می گوید: شنیدم که رسول الله صلی الله علیه وسلم می فرمود: «يَقْبِضُ اللَّهُ الأَرْضَ، وَيَطْوِي السَّمَوَاتِ بِيَمِينِهِ، ثمَّ يَقُولُ: أَنَا الْمَلِكُ، أَيْنَ مُلُوكُ الأَرْضِ»؟، «(روز قیامت) الله، زمین را در مشتش می گیرد. سپس می فرماید: من پادشاه هستم. پادشاهان زمین کجایند؟»
و نیز آن حضرت صلی الله علیه وسلم فرمود: «الله آسمان ها را درهم می پیچد و آن ها را با دست راست خود می گیرد، آن گاه می گوید: منم فرمانروا، کجایند فرمانروایان؟ کجایند جباران؟ کجایند ستمگران؟ آن گاه زمین را با دست چپش می پیچد و می گوید: منم فرمانروا، کجایند فرمانروایان؟ کجایند جباران؟»[2]
وضعیت زمین
رسول الله صلی الله علیه وسلم در مورد وضعیت زمین فرموده است: «زمین در روز قیامت به یک قرص نان، تبدیل می شود و الله جبار آن را با دستش می گرداند و بعنوان مهمانی به اهل بهشت، تقدیم می نماید همانطور که یکی از شما نانی را که در سفر می پزد، از این دست به آن دست می کند و جمع و جور می نماید. پس از آن، مردی از یهودیان آمد و گفت: ایابو القاسم! الله تو را مبارک گرداند. آیا از مهمانی اهل بهشت در روز قیامت، تو را مطلع نسازم؟ فرمود: «بلی». آن مرد، همانگونه که نبی اکرم صلی الله علیه وسلم فرموده بود، گفت: زمین به یک قرص نان، تبدیل می شود. نبی اکرم صلی الله علیه وسلم به سوی ما نگاه کرد و خندید تا جایی که دندان های مبارکش، آشکار شد. آنگاه مرد یهودی گفت: آیا از خورش بهشتیان تو را باخبر نسازم؟ خورش آن ها بالام و ماهی است. صحابه پرسیدند: آن، چیست؟ مرد گفت: ماهی و گاوی هستند که ازگوشه ی کبد آن ها هفتاد هزار نفر می خورند»[3].
از بین رفتن کوه‌ها
چون در روز قیامت در صور دمیده می شود، زمین و همۀ آنچه بر آن قرار دارد از کوه های سخت، درختان برافراشته، گیاهان و نباتات، به یکباره برداشته شده و فاش فاش می شوند.
الله می فرماید: ﴿فَإِذَا نُفِخَ فِي ٱلصُّورِ نَفۡخَةٞ وَٰحِدَةٞ١٣ وَحُمِلَتِ ٱلۡأَرۡضُ وَٱلۡجِبَالُ فَدُكَّتَا دَكَّةٗ وَٰحِدَةٗ١٤ فَيَوۡمَئِذٖ وَقَعَتِ ٱلۡوَاقِعَةُ﴾ [الحاقۀ: 13-15]. «هنگامی که یک دم در صور دمیده شود. و زمین و کوه ها از جا برداشته شوند و یکباره در هم کوبیده و متلاشی گردند. بدان هنگام است که آن واقعۀ (بزرگ قیامت در جهان) رخ می دهد (و رستاخیز برپا می شود)».
بنابراین، کوه ها بسان ریگ ها و شن های نرمی در می آیند. چنان که الله فرموده است: ﴿يَوۡمَ تَرۡجُفُ ٱلۡأَرۡضُ وَٱلۡجِبَالُ وَكَانَتِ ٱلۡجِبَالُ كَثِيبٗا مَّهِيلًا﴾ [المزمل: 14]. «روزی، زمین و کوه ها سخت به لرزش و جنبش در می آید و کوه ها به توده های پراکنده و تپه های ریگ روان تبدیل می گردد».
حتی کوه ها در اثر شدت هول و هراس و اضطراب، بمانند پشم های نرم و رنگارنگِ حلّاجی شده در می آیند، پس از آن که سخت و سفت و ثابت بودند. الله می فرماید: ﴿وَتَكُونُ ٱلۡجِبَالُ كَٱلۡعِهۡنِ ٱلۡمَنفُوشِ﴾ [القارعة: 5]. «و کوه ها، همسان پشم رنگارنگِ حلّاجی شده می شوند».
و الله، کوه ها را از جایشان بر می کند و هیچ کوهی در زمین باقی نمی ماند. چنان که می فرماید: ﴿وَسُيِّرَتِ ٱلۡجِبَالُ فَكَانَتۡ سَرَابًا﴾ [النبأ: 20]. «و کوه ها به حرکت انداخته می شوند و سراب بزرگی را تشکیل می دهند».
آری، کوه ها به شکل سرابی در می آیند که برای بیننده بسان آبی می ماند که چون انسان به آن نزدیک می شود، چیزی نمی یابد، سپس کوه ها از بین رفته و به خاکی تبدیل می شوند که بادها با آن بازی می کنند. چنان که الله فرموده است: ﴿وَيَسَۡٔلُونَكَ عَنِ ٱلۡجِبَالِ فَقُلۡ يَنسِفُهَا رَبِّي نَسۡفٗا١٠٥ فَيَذَرُهَا قَاعٗا صَفۡصَفٗا١٠٦ لَّا تَرَىٰ فِيهَا عِوَجٗا وَلَآ أَمۡتٗا﴾ [طه: 105-107]. «از تو در بارۀ کوه‌ها می پرسند. بگو: پروردگارم آنها را از جا می کند و پراکنده می دارد. سپس زمین را به صورت فَلات صاف و هموار و بی آب و گیاه رها می سازد. در آن هیچ گونه پستی و بلندی نمی بینی».
به هنگام برپایی قیامت، وضعیت کوه ها این گونه خواهد بود، اما دریاها که سه چهارم کرۀ خاکی را به خود اختصاص داده اند، وضعیتی شگفت انگیزتر از کوه ها خواهند داشت.
منفجر شدن و آتش گرفتن کوه‌ها
دریاهای بزرگ و هولناک، بسیار عمیق و رعب آور، که در درون خود وضعیت هایی هولناکتر از زندگان دارند، در روز قیامت منفجر شده و آتش می گیرند. چنان که الله می فرماید: ﴿وَإِذَا ٱلۡبِحَارُ فُجِّرَتۡ﴾ [الانفطار: 3]. «و هنگامی که دریاها منفجر می شوند».
منفجر شدن دریاها به معنای پرشدن آنها و پوشیدن قسمت های خشکی است، یا این که به معنای منفجر شدن آب آن است، چون از دو عنصر اکسیژن و هیدروژن تشکیل یافته است که آتش زا هستند[4].
و آتش گرفتن آنها به معنای شعله ور شدن آب آن است، و این ممکن است در اثر زلزله و شکاف برداشتن بخش ها و قسمت های درون دریا روی دهد که آب دریا در آن داخل می شود که مواد آتش زای آن با مایعات درون زمین برخورد کرده و در نتیجه دریاها آتش گرفته و بر سطح دریاها پدیدار می گردد.
جنبش و شکاف برداشتن آسمان
در روز قیامت آسمان سخت تکان خورده و دچار اضطراب می شود، چنان که الله می فرماید: ﴿يَوۡمَ تَمُورُ ٱلسَّمَآءُ مَوۡرٗا﴾ [الطور: 9]. «روزی آسمان سخت به تکان و جنبش می افتد و تند در هم می لولد».
از این رو آسمان به حرکت افتاده و مانند آسیا در جای خودش به چرخش می افتد و شکاف برداشته و پاره پاره می شود. الله می فرماید: ﴿إِذَا ٱلسَّمَآءُٱنفَطَرَتۡ﴾ [الانفطار: 1]. «هنگامی که آسمان شکافته می شود» و نیز می فرماید: ﴿وَيَوۡمَ تَشَقَّقُ ٱلسَّمَآءُ بِٱلۡغَمَٰمِ﴾ [الفرقان: 25]. «روزی را که آسمان به وسیلۀ ابر پاره پاره می گردد».
ما نمی‌دانیم شکاف برداشتن آسمان به چه کیفیتی خواهد بود، اما در حقیقت حالتی بسیار وحشتناک و دشوار خواهد داشت. چنان که الله می‌فرماید: ﴿إِذَا ٱلسَّمَآءُٱنشَقَّتۡ١ وَأَذِنَتۡ لِرَبِّهَا وَحُقَّتۡ﴾ [الانشقاق: 1-2]. «هنگامی که آسمان می شکافد و فرمان پروردگارش را می برد، و چنین هم می سزد و حق هم همین است».
و نیز می‌فرماید: ﴿وَٱنشَقَّتِ ٱلسَّمَآءُ فَهِيَ يَوۡمَئِذٖ وَاهِيَةٞ﴾ [الحاقة: 16]. «و آسمان از هم می شکافد و می پراکند، و در آن روز، سست و نا استوار می گردد».
بنابراین، آسمان شکاف برداشته و سست و ضعیف می گردد، پس از آن که مستحکم و استوار بود.
در آن روز آسمان چه رنگی خواهد داشت؟
رنگ آبی و نیلگونی و زیبای آسمان در آن روز متغیر شده و به رنگ های مختلف در می آید، گاهی زرد شده و گاهی سرخ و گاهی تیره می گردد. چنان که الله می فرماید: ﴿فَإِذَا ٱنشَقَّتِ ٱلسَّمَآءُ فَكَانَتۡ وَرۡدَةٗ كَٱلدِّهَانِ﴾ [الرحمن: 37]. «بدان گاه که آسمان شکافته شود، و گلگون گردد همچون روغن گداخته».
درهم پیچیده شدن خورشید
به هنگام برپایی قیامت نور خورشید خاموش شده و روشنایی اش از بین می رود. لذا جمع شده و پیچیده می گردد و نورش از بین می رود. چنان که الله می فرماید: ﴿إِذَا ٱلشَّمۡسُ كُوِّرَتۡ﴾ [التکویر: 1]. «هنگامی که خورشید درهم پیچیده می شود».
ممکن است مراد آیه چیزی دیگر باشد، والله اعلم.
وضعیت ماه
ماه نیز بی نور گشته و روشنایی اش از بین می رود. چنان که اللخپه می فرماید: ﴿فَإِذَا بَرِقَ ٱلۡبَصَرُ٧ وَخَسَفَ ٱلۡقَمَرُ٨ وَجُمِعَ ٱلشَّمۡسُ وَٱلۡقَمَرُ٩ يَقُولُ ٱلۡإِنسَٰنُ يَوۡمَئِذٍ أَيۡنَ ٱلۡمَفَرُّ١٠ كَلَّا لَا وَزَرَ١١ إِلَىٰ رَبِّكَ يَوۡمَئِذٍ ٱلۡمُسۡتَقَرُّ﴾ [القیامة: 7-12]. «هنگامی که چشم ها سراسیمه و آشفته می شود. و ماه بی نور می گردد. و خورشید و ماه گردآوری می گردند. انسان در آن روز خواهد گفت: راه گریز کجا است؟ خیر! (اصلاً گریزی در میان نیست و) هیچ گونه پناه گاهی وجود ندارد. در آن روز، قرارگاه در دست پروردگار تو است».
و نیز مراد از آیۀ: ﴿وَجُمِعَ ٱلشَّمۡسُ وَٱلۡقَمَرُ﴾ این است که جهت ماه و خورشید یکی خواهد بود و بدون این که نوری داشته باشند، از سمت مغرب طلوع می کنند.
سیارات و ستارگان
ستارگان آسمان با وجود اشکال و اجرام گوناگونشان و علی رغم روشنایی و زیبایی شان، به هنگام برپایی قیامت، نورشان از بین رفته و تیره می گردند و جاذبۀ خود را از دست می دهند. چنان که الله می فرماید: ﴿وَإِذَا ٱلنُّجُومُ ٱنكَدَرَتۡ﴾ [التکویر: 2]. «و هنگامی که ستارگان تیره و تار می گردند و فرو می افتند».
و نیز فرموده است: ﴿فَإِذَا ٱلنُّجُومُ طُمِسَتۡ﴾ [المرسلات: 8]. «هنگامی که ستارگان محو و تاریک می گردند».
و در نتیجه فرو ریختن ستارگان، با جاذبۀ آنها دیگر ستارگان و سیاره ها نیز از هم می پاشند و فرو می ریزند. چنان که الله می فرماید: ﴿وَإِذَا ٱلۡكَوَاكِبُ ٱنتَثَرَتۡ﴾ [الانفطار: 2]. «و هنگامی که ستارگان از هم می پاشند و پخش و پراکنده می شوند».
و در جایی دیگر فرموده است: ﴿إِنَّ ٱللَّهَ يُمۡسِكُ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضَ أَن تَزُولَاۚ وَلَئِن زَالَتَآ إِنۡ أَمۡسَكَهُمَا مِنۡ أَحَدٖ مِّنۢ بَعۡدِهِۦٓۚ إِنَّهُۥ كَانَ حَلِيمًا غَفُورٗا﴾ [فاطر: 41]. «الله آسمان ها و زمین را نگاه می دارد و نمی گذارد نابود شوند. هرگاه نابود شوند، جز الله، هیچ کس نمی تواند آنها را نگاه و محفوظ دارد. همانا الله بردبار و آمرزنده است».
کدام ستارگان گرفتار این فاجعه خواهند شد؟
والله اعلم، معلوم نیست ستارگان کهکشان ما گرفتار این فاجعه خواهند شد، یا این که همۀ ستارگان آسمان، و تعداد ستارگان و مواضع آنها را کسی جز الله نمی داند. می فرماید: ﴿فَلَآ أُقۡسِمُ بِمَوَٰقِعِ ٱلنُّجُومِ٧٥ وَإِنَّهُۥ لَقَسَمٞ لَّوۡ تَعۡلَمُونَ عَظِيمٌ﴾ [الواقعة: 75-76]. «سوگند به جایگاه های ستارگان و محل طلوع و غروب آنها و این قطعاً سوگند بسیار بزرگی است».
اما ما ایمان داریم که ستارگان بی نور شده و روشناییشان از بین می رود.
همۀ این حوادث و رویدادها قبل از حشر و گردآوری مخلوقات و بندگان روی می دهد و قبل از این که در میدان محشر جمع شوند.
باور...
کرسی پروردگارمان از آسمان ها و زمین وسیعتر است و هرچه بخواهد در جهان هستی انجام می دهد.
برگرفته از کتاب "جهان آخرت" تألیف دکتر محمد العریفی
|
.gif){kind=small}
