عثمان ابن عفان رضی الله عنه و فضایل وی
بسم الله الرحمن الرحیم
نام و نسب او:
او عثمان بن عفان بن ابي العاص بن اميه بن عبد شمس بن عبد مناف است، و در عبد مناف نسبش با نسب پيامبر ص ميپيوندد، و مادرش اروي بنت كريز بن ربيعه است، و مادربزرگش ام حكيم بنت عبدالمطلب عمه پيامبر صلی الله علیه وسلم است.( معرفة الصحابة 1/235.)
لقب او ذي النورين است چون كه با دو دختر پيامبر صلی الله علیه وسلم رقيه و ام كلثوم ازدواج كرد.( منبع سابق 2/245)
كنيهاش ابو عبدالله و ابو عمر است، او در صدر اسلام به دست ابوبكر صديق رضی الله عنه مسلمان شد(الإصابة 2/455)، به حبشه و بعد به مدينه هجرت كرد.
عقيده اهل سنت اين است كه هر كس علي را بر ابوبكر و عمر مقدم بدارد گمراه و بدعت گذار است، و هر كس علي را بر عثمان مقدم نمايد اشتباه كرده است، و اهل سنت چنين كسي را گمراه و اهل بدعت نميدانند، گر چه بعضي از علما به شدّت عليه كسي كه علي را بر عثمان مقدم بدارد سخن گفتهاند، و بيان داشتهاند كه: هر كس علي را بر عثمان مقدم بداند او فكر ميكند كه اصحاب به امانت خيانت كردهاند چون كه آنها عثمان را بر علي مقدم داشته و به عنوان خليفه انتخاب كردند.
فضيلت:
در دوران خلافت عثمان فتوحات زيادي انجام شد و دوران خلافت او (10) سال طول كشيد و از بهترين سالها بودند، و در طي اين سالها قلمرو اسلام گسترش يافت، و در اين سالها معاويه به جنگ قبرص رفت، و عمر جنگ از طريق دريا را منع كرده بود و عثمان به آن اجازه داد، و آذربايجان و ارمنستان و كابل و سجستان و ... در خلاف او فتح شدند و جنگ بزرگ ذات الصواري در زمان او رخ داد.
عثمان مسجد النبي و مسجد الحرام را توسعه داد، و بزرگترين توسعة در زمان خلافت راشده در دوران عثمان بن عفان رضی الله عنه انجام گرفت.
1- عبدالرحمن بن سمره ميگويد: وقتي پيامبر صلی الله علیه وسلم لشكر العسره را آماده ميكرد عثمان با هزار دينار آمد و اين دينارها را در دامن پيامبر ريخت، او ميگويد پيامبر صلی الله علیه وسلم اين دينارها را زير و رو ميكرد و ميگفت. پسر عفان بعد از امروز هر كاري بكند به او زياني نميرساند، و چند بار اين جمله را تكرار كرد.( امام احمد در 5/63 آن را روایت کرده است و یکی از راویان آن کثیر بن ابی کثیر مولای عبدالرحمن بن سمره است که خود ناشناختهایست. و آلبانی این حدیث را حسن دانسته است مشکاه المصابیح 6064.)
2 ـ ابوموسى الأشعري رضی الله عنه ميگويد: عثمان در پيامبر صلی الله علیه وسلم را زد، پيامبر ص فرمود: در را باز كن و او را به بهشت مژده بده به خاطر بلايي كه پيش ميآيد.( بخاری باب مناقب عثمان حديث 3695، ومسلم کتاب فضائل الصحابه حديث 2403)
3- انس رضی الله عنه ميگويد: پيامبر صلی الله علیه وسلم به همراه ابوبكر و عمر و عثمان بالاي كوه اُحد رفت كوه لرزيد و تكان خورد، پيامبر ص فرمود: اُحد آرام باش بالاي تو نيست مگر پيامبر و صديقي و دو شهيد.
4- ابن عمر م ميگويد: روزي پيامبر صلی الله علیه وسلم به سوي ما آمد و گفت: اكنون ديدم گويا كه كليدها و ترازوها به من داده شدند، كليدها در يك كفه ترازو گذاشته شدند و امت من در كفة ديگر آن گذاشته شد، و امت من سنگينتر شد، سپس ابوبكر را گذاشتند از آنها سنگينتر شد، و سپس عمر را آوردند و گذاشتند و او سنگينتر شد، سپس عثمان را آوردند و گذاشتند و او سنگينتر شد، مردي به پيامبر گفت پس ما كجا هستيم گفت: شما جايي هستيد كه خودتان را قرار دادهايد.( احمد در مسند 2/76 آن را روایت کرده است. و یکی از راویان آن عبیدالله بن مروان است که خود مجهولی است. واحمد شاکر در حديث 5469 صحیح قرار داده است.)
و يكي از نشانههاي صداقت نبوت پيامبر صلی الله علیه وسلم اين است كه به اتفاقاتي كه براي عثمان رخ خواهد داد خبر داد.
و از مره بن كعب رضی الله عنه روايت است كه گفت: از پيامبر خدا صلی الله علیه وسلم شنيدم كه فتنهها را بيان ميكرد او فرمود كه فتنهها نزديك هستند و در اين هنگام مردي از آن جا گذشت كه با لباسي خود را پوشانده بود، پيامبر صلی الله علیه وسلم فرمود: اين مرد در آن روز بر هدايت است، مرّه بن كعب ميگويد: من به سوي آن مرد رفتم ديدم كه او عثمان است.( ترمذی کتاب المناقب باب مناقب عثمان و سند آن صحیح است 3704.)
و از عايشه رضی الله عنها روايت است كه گفت: پيامبر خدا صلی الله علیه وسلم فرمود: اي عثمان اگر خداوند روزي اين كار را به تو سپرد و منافقان خواستند كه تو لباست را كه خدا آن را به تن تو كرده بيرون بكشي آن بيرون نياور.( ابن ماجه المقدمه باب فضائل اصحاب النبی حديث 97)
عثمان بعد از عمر بن الخطاب م دوازده سال حكومت كرد، و وقتي او زمام حكومت را به دست گرفت هفتاد سال سن داشت و در هشتاد و دو سالگي كشته شد، و فتنه در آخر دوران خلافت او سر بلند كرد.
با آن كه دروغپردازان و جاهلان و گمراهان كوشيدهاند واقعيتهاي دوران خلافت عثمان را تحريف كنند اما دوران خلافت عثمان رضی الله عنه دوران طلايي خلافت راشده به شمار ميآيد، و در دوران او قلمرو اسلام گسترش يافت و شمال آفريقا و اسكندريه فتح شد، و اولين ناو جنگي اسلامي در دوران او درست شد و ارمنستان و آذربايجان در دوران خلافت او فتح شدند و در زمان او سرزمين فارس به طور كامل فتح گرديد و رفاه و آسايش و امنيت فراگير شد و درآمدها زياد شدند.
و اين آسايش و فتوحات در مدت دوازده سال خلافت او ادامه يافت و در سال سي و پنج هجري هنگامي كه گروهي از جنايتكاران ستمگر عليه او شوريدند و او را در خانهاش در حالي كه روزه داشت و مشغول خواندن قرآن بود به قتل رساندند، فتنهها شروع شدند.
و صلی الله و سلم علی محمد و علی آله و اصحابه الی یوم الدین
سایت عصر اســـلام
IslamAgae.Com
|