2024 Sep 08

www.islamage.com    

عـنوان    :       

بسم الله الرحمن الرحیم

روز پس از گردهمايي سقيفه و بيعتي كه با ابوبكر رضی الله عنه  صورت گرفت، مسلمانان براي بيعت عمومي با ابوبكر رضی الله عنه  جمع شدند؛ عمر فاروق رضی الله عنه  در آن روز نقش مهمي در بيعت عموم مسلمانان با ابوبكر رضی الله عنه  داشت.

 انس بن مالك رضی الله عنه  مي‌گويد: ابوبكر رضی الله عنه  يك روز پس از آن‌كه با وي در سقيفه بيعت شد، برمنبر نشست؛ عمر رضی الله عنه  برخاست و پيش از ابوبكر رضی الله عنه  سخنراني كرد و پس از حمد و ثناي الهي، چنين گفت: «اي مردم! من ديروز به فكر و انديشه‌ي خود به شما سخناني گفتم كه نه از آن‌چه در كتاب خدا يافته‌ام، بود و نه از آن‌چه رسول‌خدا صلی الله علیه وسلم به آن سفارش فرموده‌اند؛ چراكه من چنين مي‌پنداشتم كه رسول‌خدا صلی الله علیه وسلم تا آخر درميان ما مي‌مانند و ما را راهبري مي‌كنند.

 خداوند متعال، در ميان شما كتابي باقي نهاده كه مايه‌ي هدايت و ره‌يابي است؛ پس اگر به اين كتاب تمسك ورزيد، خداوند بلند مرتبه، شما را به راه راست ره مي‌نمايد؛ همان‌طور كه رسول‌خدا صلی الله علیه وسلم را هدايت كرده است. خداي متعال، اراده‌ي شما را بر اين هماهنگ فرموده تا زمام‌داري امور خويش را به بهترين خود يعني يار دل‌سوز رسول‌خدا صلی الله علیه وسلم و كسي كه در سفر هجرت با پيامبر صلی الله علیه وسلم همراه بود، واگذار كنيد؛ پس برخيزيد و با ابوبكر رضی الله عنه  بيعت كنيد.» مردم برخاستند و به طور عمومي و همگاني با ابوبكر صديق رضی الله عنه  بيعت كردند. ابوبكر رضی الله عنه  پس از حمد و ثناي الهي چنين فرمود: «اي مردم! مرا در حالي به امارت خويش گماشتيد كه (گمان نمي‌كنم) بهترين شما باشم؛ پس اگر نيك و درست عمل كردم، ياريم دهيد و اگر بد و نادرست رفتار كردم، اصلاحم كنيد. صداقت و راستي، (چون)امانت است (كه خوب و كامل ادا شده) و دروغ، كمال خيانت؛ كسي كه در بين شما ضعيف (و حق‌باخته) است، در نزد من قوي خواهد بود تا به خواست خدا، حقش را به او بازگردانم و هر كس كه در ميان شما قوي است (و حق ديگران خورده)، در نزد من ضعيف خواهد بود تا به خواست خدا حق را از او بستانم (و به ذي‌حق بازپس دهم.) هيچ قومي، جهاد در راه خدا را ترك نمي‌كنند مگر آن‌كه خداي متعال، آن‌ها را خوار و ذليل مي‌گرداند و فحشا و بدكاري در هيچ قومي گسترش نمي‌يابد مگركه خداي متعال، همه‌ي آن‌ها را به بلا و عذابي عمومي گرفتار مي‌سازد. از من تا زماني كه از خدا و رسولش اطاعت مي‌كنم، فرمان پذيريد و هرگاه از اطاعت خدا و رسول، سرتافتم، نبايد از من اطاعت كنيد. خداوند، شما را مورد رحمت خود قرار دهد؛ براي نماز برخيزيد.»

در صحيح امام بخاري رحمه الله نيز به بيعت عمومي صحابهy با ابوبكر صديق رضی الله عنه  اشاره شده است.

اين خطبه‌ي شكوهمند با آن‌كه مختصر و كوتاه مي‌باشد، از باارزش‌ترين خطبه‌هاي اسلامي به شمار مي‌آيد؛ چراكه ابوبكر صديق رضی الله عنه  در آن، به بيان اصول عدالت‌گستري و مهرورزي در تعامل ميان حكومت و مردم مي‌پردازد و بر اين تأكيد مي‌كند كه اطاعت از ولي‌امر و كاردار مسلمانان، منوط به اين است كه او، فرمان‌بردار خدا و رسول باشد؛ ابوبكر صديق رضی الله عنه  در اين خطبه به صراحت، نقش جهاد را در سرافرازي امت بيان مي‌فرمايد و از فحشا و بدكاري برحذر مي‌دارد كه مايه‌ي فساد، فروپاشي و ازهم‌گسيختگي جامعه مي‌باشد. بررسي سخنراني‌ها و رخدادهاي پس از وفات رسول اكرم صلی الله علیه وسلم ، اين زمينه را براي پژوهش‌گر فراهم مي‌آورد تا سيماي حكومت اسلامي دوره‌ي خلافت راشده را بهتر بشناسد.

و صلی الله و سلم علی محمد و علی آله و اصحابه الی یوم الدین.

منبع: کتاب ابوبکر صدیق، محمد علی صلابی

سایت عصر اسلام