2024 Oct 22

www.islamage.com    

عـنوان    :       

ابراهیم بن جعفر در سال 295 هجری دیده به جهان گشود، وی از برادرش راضی بزرگتر بود، مادرش ام ولد بود و با نام "خلوب" صدا زده می‌شد.

بعد از وفات برادرش راضی، در سال 329 هجری با وی بیعت شد، متقی فردی متعبد و قرآن خوان، و بیشتر اوقات روزه‌دار بود. وی هیچگاه لب به شراب و مسکرات نزده بود.

برای متقی از خلافت چیزی جزء اسم، باقی نمانده بود، زمام امور از دستش خارج شده، و همه کاره‌ی خلافت، امیر الامراء شخصی به نام "بجکم" بود.

بجکم پس از مدتی به قتل رسید، و به جای او شخصی به نام "کورتکین دیلمی" امیرالامراء گشت، و زمام امور را به دست گرفت. اما طولی نکشید که محمد بن رائق با وی مخالفت ورزید، و با کورتکین جنگید و او را شکست داد، و خویشتن را امیرالامراء گرداند.

در آن هنگام أبو الحسین محمد بن علی البریدی از واسط برای جنگ با ابن رائق خارج شد. ابن رائق و خلیفه هر دو در مقابل وی شکست خوردند، و آن دو به سوی موصل حرکت کردند، که در آنجا محمد بن رائق نیز به قتل رسید، و خلیفه حسن بن عبدالله بن حمدان را امیر الامراء گرداند، و او را ناصر الدوله و برادرش علی را سیف الدوله لقب داد.

خلیفه با کمک آن‌ها دوباره به بغداد بازگشت، در پی بازگشت خلیفه، ابوالحسین البریدی از بغداد خارج شده و به سوی واسط و سپس بصره فراری شد.

طولی نکشید که توزون و برخی از فرماندهان ترک، سیف الدوله و ناصر الدوله را از بغداد فراری داده، و توزون خود را امیر الأمراء معرفی کرد.

خلیفه متقی با توزون اختلاف داشت، در نهایت توزون و دیگر فرماندهان به این نتیجه رسیدند که خلیفه را از صحنه سیاسی حذف کنند، لذا نخست چشمان خلیفه متقی را میل کشیدند واو را کور نمودند، سپس انگشتر و لباس خلافت را از تن او بیرون آورده و از خلافت خلعش کردند، و وی را نیز را مجبور کردند تا خلع خود را اعلان دارد. پس از این واقعه توزون عبدالله بن مکتفی را احضار نموده، و با وی به عنوان خلیفه‌ی بعدی بیعت کرد، و او را مستکفی بالله نامید.

پس از خلع متقی، وی را در جزیره‌ای حبس نمودند. سر انجام پس از بیست و پنج سال حبس، وی در شعبان سال 357 هجری دار فانی را وداع گفت. نقش خاتم او "ابراهیم بن المقتدر بالله یثق بالله" روایت شده است.

در دوران خلافت متقی رومی‌ها به سرزمین مسلمانان هجوم بردند، و خود را به نصیبین رسانده، و در آنجا به قتل و غارت پرداختند.

قحطی بغداد در سال 330 هجری، از دیگر حوادث مهمی است که در دوران خلیفه متقی به وقوع پیوست. در این سال به علت کمبود نزولات آسمانی، قحطی و خشکسالی شدید شهر بغداد را فرا گرفت، تا جایی که روایت شده مردم برای زنده ماندن گوشت مردار می‌خوردند. این قحطی پیش از این در بغداد سابقه نداشته است. مردم  در همان سال برای نماز طلب باران از شهر خارج شدند.

ترجمه و تحقیق: أبو أنس

سايت عصر اسلام

www.IslamAge.com

*سیر أعلام النبلاء- للذهبی- تحقیق شيخ شعيب الأرناؤوط.
* تاريخ ابن خلدون.
* الکامل فی التاریخ- لابن الأثیر.
* سایت ويكيبيديا، الموسوعة الحرة- سایت إسلام أون لاین . نت- سایت أسرة آل باوزیر العباسیة الهاشمیة.
* الدرة السنیة فی أخبار الدولة العباسیة، تألیف أبوبکر بن عبدالله بن أیبک الدواداری، بیروت 1413هـ/1992م.
* تاريخ الإسلام السياسي والديني والثقافي والاجتماعي، تألیف حسن ابراهيم حسن، دار الجیل ببیروت،الطبعة الرابعة عشرة، 1416هـ/1996م.
* الدولة العباسیة، تألیف محمود شاکر، المکتب الإسلامی، الطبعة الخامسة، 1411هـ/1991م.