2024 Nov 23

www.islamage.com    

عـنوان    :       

سلطان مراد چهارم در سال 1018هـ دیده به جهان گشود. پس از عزل عمویش مصطفی، در سال 1032هـ ، امر خلافت را به وی سپردند. وی نیز به مانند برادرش عثمان دوم، به سبب سن و سال کمی که داشت، در آغاز خلافتش ینی چری‌ها بر وی کنترل داشتند.

اوضاع دولت عثمانی در آن هنگام بسیار نا به سامان بود. سلطان مراد چهارم  نخست برای اصلاح اوضاع داخلی اقدام کرد تا اینکه پس از فارغ شدن از این امر بتواند به اوضاع خارجی نیز رسیدگی کند.

سلطان مراد چهارم شروع به از بین بردن سرکشان و طغیانگران لشکری نمود، که در قتل برادرش عثمان نقش داشتند. سپس همه‌ی قلدرها و مفسدان در استانبول و دیگر شهرها را اعدام کرد. وی تشکیلاتی قوی برای کسب اطلاعات تدارک دید، و از این طریق اسامی تمامی سرکشان و مستبدان در دولت را ثبت کرد، و اگر در سفرش از منطقه‌ای می‌گذشت، سرکشان آن منطقه را فرا می خواند و حکم اعدامشان را صادر می‌نمود.

سلطان مراد چهارم در دوران خویش حکم ممنوعیت خمر و دخانیات را صادر نمود، و هر گاه شخصی از اسلام بر می‌گشت، وی را اعدام می‌نمود.

جنگ با شیعیان صفوی

شاه عباس صفوی در دوره‌ی سلطان مراد، بغداد را به تصرف خویش در آورد و والی عثمانی را به قتل رساند. وی نسبت به اهل سنت ظلم و ستم روا داشته و آنها را ذلیل ساخته بود. به همین جهت سلطان عثمانی برای رهایی بغداد، خود را برای نبرد با صفویان آماده ساخت.

سلطان مراد چهارم خودش مستقیما در این نبرد شرکت کرد، و با لشکر خویش به سوی بغداد حرکت نمود. آتش جنگ با شیعان صفوی در عراق به سال 1044هـ (1634م) بر افروخته شد.

سلطان مراد، بغداد را به محاصره‌ی خویش در آورد، و به وسیله‌ی توپخانه قسمت زیادی از دیوارهای بغداد را ویران ساخت. وی سرانجام در سال 1048 هـ وارد بغداد شد، و بیست هزار نفر از لشکر شیعیان صفوی را به قتل رساند، سپس دیوار و عمارت‌های آن را از نو باز سازی کرد و برای آن وزیری تعیین نمود.

از ویژگی‌های مثبت این خلیفه‌ی عثمانی، شرکت مستقیم خود وی در نبردها و همراه شدن با سربازان خویش بود. او گاهی وقت‌ها در نبردها بر اسب خویش می‌خوابید.

وفات سلطان مراد چهارم

وی در سال 1640م بیمار شد، و این در حالی بود که سلطان بیم مرگ خویش را در این بیماری داشت، ولی از آن بیماری شفا پیدا کرد، ولی باری دیگر به بیماری جدیدی مبتلا گشت، و در شوال  1049 (فوریه 1640م) در سن سی و یک سالگی به سبب بیماری نقرس (التهاب مفصل شست) دار فانی را وداع گفت.

سلطان مراد چهارم ـ رحمه الله ـ شانزده سال و یازده ماه بر امپراتوری عثمانی حکم راند. وی در باز گرداندن امنیت و اصلاح نظام تلاش بسیاری نمود. هنگامی که خلافت را عهده‌دار شد، خزانه‌ی دولت تهی بود، اما در هنگام وفاتش خزانه‌ی دولت پر شده بود.

سلطان مراد چهارم ملقب به دومین مؤسس حکومت عثمانی است، چون وی بود که با کوشش و تلاش خویش دولت عثمانی را پس از سقوط، دوباره زنده کرد، وی اوضاع اقتصادی و اجتماعی این جامعه را اصلاح کرد، و سرکشان و طغیان گران را از بین برد.

ترجمه و تحقیق: أبو أنس

سايت عصر اسلام

www.IslamAge.com

* الدولة العثمانیة- تألیف: دکتر علی محمد صلابی.

* الدولة العثمانية في التاريخ الإسلامي الحديث - تألیف: اسماعيل احمد ياغى

* سایت ويكيبيديا، سایت قصة الإسلام ، الموسوعة الحرة- سایت إسلام أون لاین . نت -  سایت المعرفه

* تاريخ الدولة العلية العثمانية - تألیف: محمد فریک بک

* التاريخ الاسلامى، العهد العثمانى ، تألیف محمود شاکر، المکتب الإسلامی، الطبعة الثالثة، 1411هـ/1991م.